NET DISASTER (ND) – Áp dụng hiệu ứng đặc biệt lên mọi trang Web

Ứng dụng trực tuyến

NET DISASTER (ND) –
Áp dụng hiệu ứng đặc biệt lên mọi trang Web

Chỉ sau đôi ba cú nhắp chuột đơn giản, bạn đã có thể thực hiện rất nhiều “phép thuật” độc đáo lên trang Web mà mình đang xem, từ việc trồng hoa ảo, tô màu, ngắm nhìn sao băng, xem ốc sên bò, cho đến dùng cưa để cắt vụn trang Web, v.v... Dĩ nhiên, tất cả những gì mà bạn đang làm chỉ có giá trị ảo (không gây ảnh hưởng gì đến trang Web nguyên thủy của một Web site). Với bộ sưu tập hiệu ứng khá phong phú, ND chắc chắn sẽ đem đến cho bạn những giây phút thư giãn cực kỳ ấn tượng!

Để “hủy diệt” ảo một Web site bất kỳ, trước tiên, bạn hãy truy cập vào trang chủ của ND tại địa chỉ này, nhập vào địa chỉ URL của trang Web mà bạn muốn áp dụng hiệu ứng đặc biệt (áp dụng ảo) trong mục Target, lựa chọn một hiệu ứng yêu thích từ danh sách liệt kê trong hộp Disaster, xác lập một phương thức “hủy diệt” mong muốn từ hộp Control (tự động: auto hoặc thủ công (nhắp chuột): mouse) rồi nhắp chuột lên nút Go! để tiếp tục (xem hình).




Trang Web mà bạn vừa chọn “hủy diệt” sẽ xuất hiện và hiệu ứng sẽ được kích hoạt ngay lập tức (xem hình).



Một số tính năng khác cũng khá hữu ích của ND sẽ được cung cấp thông qua thanh công cụ nằm ở góc trên bên phải của trang Web bao gồm thử lại hiệu ứng trong trường hợp bị lỗi duyệt Web (nút alt), xem thông tin hỗ trợ về cách sử dụng hiệu ứng (nút ?), xem trang Web thật (nút có hình tròn được viền bằng màu hồng) và gởi trang Web mà bạn đang xem đến bạn bè (nút có biểu tượng là chiếc phong thư đang mở).

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN
(baonguyen10101976@gmail.com)

Thử tài tô màu

Thư giãn trên máy tính

6 COLORS 1.2 (6C) – Thử tài tô màu

6C là một trò chơi giúp bạn rèn luyện khả năng quan sát và động não. Nhiệm vụ của bạn là tô màu càng nhiều mảnh ghép nằm lân cận trong bức tranh càng tốt. Bạn sẽ bắt đầu trò chơi bằng mảnh ghép nằm ở góc dưới bên trái và đối thủ của bạn (robot máy tính) sẽ xuất phát ở góc trên bên phải. Người có thể tô sáng hơn 50% số lượng các mảnh ghép trong tranh sẽ là người chiến thắng. Bạn cũng có thể mời một ai đó cùng thi tài tô màu.

6C có dung lượng chỉ 1,61 MB, tương thích với hầu hết các hệ điều hành Microsoft Windows và đang được cung cấp hoàn toàn miễn phí tại địa chỉ này. Sau đây là phần hướng dẫn chi tiết cách chơi 6C.

6C là một trò chơi không cần cài đặt. Hãy giải nén tập tin colors.zip thành tập tin colors.exe, nhắp đúp chuột lên tập tin này, truy xuất đến menu Game rồi chọn mục New để bắt đầu trò chơi. Trước mắt bạn giờ đây là một bức tranh với vô số các mảnh ghép bé xíu thuộc 6 màu sắc khác nhau. Bạn sẽ bắt gặp một mảnh ghép nhắp nháy liên tục nằm ở góc dưới bên trái của bức tranh này. Đây chính là xuất phát điểm của bạn.

Bên dưới bức tranh còn có một thanh công cụ với 6 ô màu khác nhau. Nếu bạn nhắp chuột lên một ô màu bất kỳ trong số này (ô không bị đánh dấu gạch chéo), thì ngay lập tức tất cả những mảnh ghép có cùng màu sắc với ô mà bạn vừa chọn và phải nằm lân cận với mảnh ghép nhắp nháy sẽ được tô sáng (xem hình).

Ở chế độ mặc định, bạn sẽ tranh tài tô màu cùng với trí tuệ nhân tạo của máy tính. Nếu có thể tô sáng trên 50% số lượng các mảnh ghép trong bức tranh thì bạn sẽ là người chiến thắng. Trò chơi không giới hạn thời gian. Mỗi bên sẽ đi theo từng lượt. Vì vậy, bạn cần phải quan sát thật tốt mọi mảnh ghép chung quanh mảnh nhắp nháy trước khi nhắp chọn màu tô để có thể giành được nhiều mảnh ghép hơn so với đối phương.

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN
(baonguyen10101976@gmail.com)

Dồn bóng về đúng khối màu

Thư giãn trên máy tính

3 BALLS 1.1 (3B) – Dồn bóng về đúng khối màu

Chỉ với 3 quả bóng đơn giản nhưng 3B chắc chắn sẽ buộc bạn phải vận hết “não công” nếu muốn giải quyết một bài toán đố thoạt nhìn trông rất đơn giản. Nguyên tắc của trò chơi đó là dịch chuyển 3 quả bóng này về đúng vị trí có màu sắc tương ứng với chúng. 3B cũng cho phép bạn tải về miễn phí những cấp độ mới hoặc tự mình thiết kế các vòng riêng. Để tăng thêm phần hào hứng, bạn nên mời thêm một vài người nữa cùng thử tài giải đố.

3B có dung lượng chỉ 68 KB, tương thích với hầu hết các hệ điều hành Microsoft Windows và đang được cung cấp hoàn toàn miễn phí tại địa chỉ này. Sau đây là phần hướng dẫn chi tiết cách chơi 3B.

3B là một trò chơi không cần cài đặt. Hãy nhắp đúp chuột lên tập tin 3balls.exe, truy xuất đến menu Game, chọn mục New rồi nhắp đúp chuột lên biểu tượng Level 1 để bắt đầu trò chơi. Trước mắt bạn giờ đây là một chiếc hộp có 3 quả bóng với các màu đỏ, xanh lá cây và xanh dương. Chiếc hộp này cũng sẽ có những vách ngăn được tạo lập ngẫu nhiên tùy thuộc vào cấp độ của trò chơi. Nhiệm vụ của bạn là dồn 3 quả bóng ấy về đúng khối màu tương ứng với chúng (xem hình).

Để di chuyển bóng, bạn hãy nhắp chuột lên các góc của chiếc hộp. Bạn sẽ được sang vòng chơi khó hơn sau khi đã dồn tất cả 3 quả bóng này về đúng vị trí của chúng. Tuy không giới hạn thời gian, song bạn nên hoàn thành trò chơi càng nhanh càng tốt vì đây sẽ là cơ sở cho việc phân định thứ hạng khi có nhiều người cùng tham gia trò chơi. Trước khi sang vòng mới, hộp thoại Congratulations! sẽ xuất hiện. Hãy nhập vào tên của bạn trong ô trống để ghi nhận chiến thắng của mình và cũng để đối chiếu thành tích với những người chơi khác.

Sau đó, truy xuất đến menu Game, chọn mục New rồi nhắp đúp chuột lên biểu tượng tương ứng với cấp độ kế tiếp để tiếp tục trò chơi. Hãy chọn mục Pyva.net nếu muốn truy cập trang chủ của trò chơi để tải về những cấp độ mới hoặc để thiết kế vòng riêng.

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN
(baonguyen10101976@gmail.com)

Quy đổi đơn vị đo lường & tiền tệ trực tuyến

Ứng dụng trực tuyến

QUY ĐỔI ĐƠN VỊ ĐO LƯỜNG & TIỀN TỆ TRỰC TUYẾN

Sẽ thật khó chịu và phiền toái mỗi khi phải đọc một bản tin nước ngoài giới thiệu sản phẩm mới lại sử dụng hệ thống đơn vị đo lường không thuộc hệ mét (chẳng hạn như inch, cân Anh, độ F, v.v…) hay như đưa ra bảng báo giá sử dụng đơn vị tiền tệ địa phương và kém thông dụng. Trong những trường hợp như thế, bạn sẽ phải cần đến các trình quy đổi chuyên dụng. Nhưng thay vì phải tải về và cài đặt phần mềm, bạn hoàn toàn có thể khai thác 2 dịch vụ miễn phí rất hay và hữu ích dưới đây về quy đổi đơn vị đo lường và tiền tệ trực tuyến…

WWW UNIT CONVERTER

(http://www.digitaldutch.com/unitconverter/)

Với khả năng hỗ trợ hầu hết các đơn vị đo lường phổ dụng nhất hiện nay, cộng thêm giao diện đơn giản, dễ sử dụng và đặc biệt là năng lực xử lý kết quả theo thời gian thực, thì đây quả là một ứng dụng Web miễn phí không thể thiếu đối với những ai phải thường xuyên làm việc với con số trong thế giới trực tuyến.

Để khai thác dịch vụ này, trước tiên, bạn hãy truy cập trang Web có địa chỉ là http://www.digitaldutch.com/unitconverter/. Vùng Navigation nằm ở bên trái của trang Web sẽ liệt kê tất cả các nhóm đơn vị đo lường mà DigitalDutch.com có thể hỗ trợ chức năng quy đổi trực tuyến bao gồm diện tích (Area), dung lượng (Bits & Bytes), tỷ trọng (Density), năng lượng (Energy), lực (Force), độ dài (Length), khối lượng (Mass), cường độ (Power), áp suất (Pressure), tốc độ (Speed), nhiệt độ (Temperature) và thể tích (Volume). Hãy nhắp chuột lên một nhóm đơn vị đo lường mong muốn để kích hoạt biểu mẫu quy đổi trực tuyến tương ứng nằm trong vùng nằm bên phải của trang Web.

Ví dụ: Để biết 1 GB bằng bao nhiêu MB, bạn chỉ cần nhắp chuột lên tên nhóm Bits & Bytes từ danh sách liệt kê trong vùng Navigation, nhập vào giá trị là 1 trong ô Input thuộc biểu mẫu quy đổi trực tuyến Bits & bytes nằm ở bên phải của trang Web, lựa chọn đơn vị nguồn là gigabytes [GB] từ hộp thả xuống nằm ngay cạnh nút Go! rồi lựa chọn đơn vị đích là megabytes [MB] từ hộp thả xuống nằm trong vùng Output để xem kết quả quy đổi trực tuyến theo thời gian thực được thể hiện trong ô nằm ngay bên dưới chữ Output (xem hình).

DigitalDutch.com cũng cho phép người dùng thay đổi một số tùy chọn phổ dụng có liên quan đến dịch vụ này. Hãy nhắp chuột lên siêu liên kết Options nằm trong vùng Navigation rồi nhập vào một giá trị mới tương ứng với dãy số thập phân mong muốn trong ô Number of digits (dãy số nằm ngay sau dấu chấm) hoặc xác lập nhóm đơn vị đo lường mặc định (mục User defined).

FX CONVERTER

(http://www.oanda.com/converter/classic)

Mặc dù, hiện nay trên Internet đã có khá nhiều trình quy đổi tiền tệ miễn phí, song FX Converter vẫn xứng đáng là sự lựa chọn đầu tiên bởi lẽ nó có thể hỗ trợ đến 164 đơn vị tiền tệ trên thế giới, luôn luôn cập nhật tỷ giá hối đoái và cho phép tra cứu cả những tỷ giá hối đoái trong quá khứ.

Để khai thác dịch vụ này, trước tiên, bạn hãy truy cập trang Web có địa chỉ là http://www.oanda.com/converter/classic. Vùng nằm ngay chính giữa trang Web chính là khu vực hoạt động của FX Converter. Nó bao gồm 2 cột đơn vị tiền tệ: cột ở bên trái là đơn vị tiền tệ nguồn và cột còn lại là đơn vị tiền tệ đích.

Ví dụ: Để biết 150,95 đô-la Mỹ là bao nhiêu đồng Việt Nam (vào thời điểm mà bạn đang tra cứu), bạn chỉ cần lựa chọn đơn vị tiền tệ nguồn là US Dollar.USD từ hộp thả xuống nằm ở bên trái, lựa chọn đơn vị tiền tệ đích là Vietnamese Dong .VND từ hộp thả xuống nằm ở bên phải, nhập vào con số 150.95 (lưu ý là dấu . chứ không phải là dấu ,) trong ô Convert amount, lựa chọn tỷ giá hối đoái theo ngày trong ô with rate as of là ngày hiện hành rồi nhắp chuột lên nút Convert Now để xem kết quả quy đổi trực tuyến (xem hình).

Kết quả quy đổi tương ứng với giá trị chỉ định xử lý sẽ được thể hiện trong dòng thông báo có số màu đỏ và mã tiền tệ có chữ màu xanh đậm. Dòng thông tin bên dưới chính là kết quả quy đổi ngược (xem hình).

Nếu muốn quy đổi tiếp (cũng với cặp đơn vị tiền tệ này, thì bạn chỉ cần nhập vào một giá trị mới trong ô Get exchange rates with amount rồi nhắp chuột lên nút New Conversion.

Nếu có thời gian, thì bạn cũng nên khám phá thêm một số tính năng hữu ích khác của FX Converter đó là tích hợp dịch vụ quy đổi tiền tệ trực tuyến này cho Web site của bạn (nhắp chuột lên siêu liên kết Add to your site), in kết quả ra giấy (Print), giới thiệu bạn bè dịch vụ này(Tell a friend), v.v…

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

(baonguyen10101976@gmail.com)

Thêm một cách để rút gọn địa chỉ URL quá dài

Ứng dụng trực tuyến

DWARFURL (DW) -

Thêm một cách để rút gọn địa chỉ URL quá dài

Tuy mới chân ướt chân ráo bước vào thị trường, song DW cũng đã thu hút trên hàng trăm nghìn người dùng Internet ở khắp hành tinh và thể hiện đầy đủ những năng lực để xứng đáng trở thành đối thủ số 1 của TinyURL.

Đây là một ứng dụng Web độc đáo, giúp bạn rút gọn những địa chỉ URL quá dài nhằm thuận tiện hơn trong việc chia sẻ với mọi người. So với TinyURL, DW dường như nhỉnh hơn đôi chút về mặt giao diện dịch vụ, tốc độ xử lý, tính bền vững của link hồi chuyển và đặc biệt còn giúp bạn biết được tổng số lần truy cập hoặc download của tập tin tương ứng với địa chỉ URL đã được rút gọn. Sau đây là phần hướng dẫn chi tiết cách khai thác ứng dụng trực tuyến này.

Trước tiên, bạn hãy truy cập trang chủ của DW tại địa chỉ http://www.dwarfurl.com, sao chép rồi cắt dán địa chỉ URL quá dài cần được rút gọn vào ô enter a long url here to make it short (chẳng hạn như http://download.microsoft.com/download/5/6/7/567758a3-759e-473e-bf8f-52154438565a/dotnetfx.exe - link tải của thư viện .NET Framework 2.0).

Nếu muốn chỉ duy nhất bạn được phép xem báo cáo thống kê hiện trạng khai thác link rút gọn, thì bạn hãy nhập thêm mật khẩu cá nhân trong ô optional password here. Về sau, khi cần khai thác tính năng này, thì bạn hãy truy cập trang Web có cấu trúc là http://www.dwarfurl.com/dãy số nằm ở cuối địa chỉ URL rút gọn/mật khẩu cá nhân. Ví dụ: Nếu địa chỉ rút gọn của bạn là http://dwarfurl.com/8c0ee và mật khẩu là 0123456789, thì trang Web thống kê tương ứng với nó sẽ là http://www.dwarfurl.com/8c0ee/0123456789. Hãy giữ lại tùy chọn Allow this link to be viewed publicly để mọi người đều có thể truy cập được địa chỉ URL sắp được giản ước rồi nhắp chuột lên nút dwarf it baby! (xem hình).

Ngay lập tức, link rút gọn sẽ được công bố bên dưới dòng chữ Here is your dwarfURL. Để nhúng địa chỉ này vào trang Web cá nhân, bạn hãy sử dụng đoạn mã được cung cấp trong ô nằm ngay bên dưới dòng chữ HTML code for your new link. Nếu mở trang Web từ link nằm ở phía sau dòng chữ Your Link Stats, thì bạn sẽ được xem báo cáo chi tiết về hiện trạng khai thác địa chỉ rút gọn với những thông tin hữu ích, chẳng hạn như địa chỉ URL thật (khi chưa được rút gọn bằng DW) (Originating URL), tổng số lượt truy cập (Total Visits) và thời điểm tạo lập link rút gọn (Created) (xem hình).

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

(baonguyen10101976@gmail.com)

Xác định địa chỉ IP thật

Ứng dụng trực tuyến

IP2 1.04 (IP2) –

Xác định địa chỉ IP thật

Được thiết kế chủ yếu dành cho người dùng kết nối Internet ADSL và các bộ định tuyến phần cứng NAT, IP2 sẽ giúp bạn biết nhanh địa chỉ IP thật của máy tính. Khác hẳn với những tiện ích cùng họ, ngoài địa chỉ IP trong mạng cục bộ (LAN IP), chương trình này còn có thể xác định được cả địa chỉ WAN IP, tên máy tính và tên DNS.

Bạn cũng dễ dàng sao chép những thông tin nói trên vào Clipboard để thuận tiện hơn trong việc cắt dán chúng vào một ứng dụng khác có liên quan. IP2 là một tiện ích chạy độc lập (stand-alone). Vì thế, bạn sẽ không cần phải cài đặt và tháo gỡ.

IP2 có dung lượng chỉ 8 KB, tương thích với hầu hết các hệ điều hành Microsoft Windows và đang được cung cấp hoàn toàn miễn phí tại địa chỉ này. Sau đây là phần hướng dẫn chi tiết cách khai thác IP2.

Để khai thác IP2, trước tiên, bạn cần tiến hành giải nén tập tin ip2.zip vào một thư mục mới trên máy tính rồi nhắp đúp chuột lên tập tin IP2.exe. Giao diện của chương trình sẽ xuất hiện. Hãy nhắp chuột lên nút Find my IP addresses để xem kết quả tìm kiếm với những thông tin hữu ích bao gồm địa chỉ IP trong mạng LAN (LAN IP), tên máy tính hiện hành (Computer), địa chỉ IP thật (WAN IP) và tên DNS (Hostname) (xem hình).

Nếu muốn sao chép chúng vào Clipboard, bạn chỉ cần nhắp chuột lên các nút Copy.

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

(baonguyen10101976@gmail.com)

Tìm hiểu thuật ngữ máy tính

Web mới, Web hay

TÌM HIỂU THUẬT NGỮ MÁY TÍNH

Không nuôi tham vọng trở thành một nhà làm từ điển tiếng Việt chuyên về lĩnh vực CNTT, song với tất cả những gì đã thể hiện trong chuyên mục Thuật ngữ, Công ty Cổ phần Máy tính & Truyền thông Công nghệ Xanh (GreenTek) đã ngầm muốn chia sẻ tri thức và kinh nghiệm thực tế của mình đến với mọi đối tượng người dùng máy tính.

Trên trang Web này, bạn sẽ được giải thích chi tiết những khái niệm tuy được nghe nói nhiều nhưng thật không dễ để có thể am tường tất cả chúng, từ bộ vi xử lý, bo mạch chủ, màn hình và card màn hình, bộ nhớ các loại cho đến thiết bị lưu trữ di động hay như mạng máy tính. Trái với kiểu dịch thuật ngữ từ Anh sang Việt vốn thấy ở hầu hết các loại tự điển hiện hành, chuyên mục Thuật ngữ của GreenTek đã đào sâu vào những điểm nhạy cảm nhất của một hệ thống máy tính để giúp người dùng cải thiện kiến thức và cảm thấy tự tin hơn khi đi mua sắm.

Thật ra, chuyên mục này chỉ là phiên bản giản thể (phiên bản chạy trên nền Web) của đĩa CD-ROM “Thuật ngữ máy tính” cũng do GreenTek thực hiện. Nếu có điều kiện, thì bạn nên trang bị cho mình một đĩa CD-ROM thuộc loại tự học máy tính như thế vì giá bán của sản phẩm chỉ 32.000 đồng. GreenTek cho biết sẽ tặng miễn phí đĩa CD-ROM này nếu như khách hàng chọn mua một số sản phẩm nhất định của công ty. So với phiên bản Web, phiên bản CD-ROM rõ ràng là phong phú và đa dạng hơn về số lượng thuật ngữ, có nhiều ảnh minh họa hơn và còn có bản được viết thành tập tin Microsoft PowerPoint dành cho các giáo viên tin học dùng làm tài liệu giảng dạy.

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

(baonguyen10101976@gmail.com)

Máy tính có thể đọc được suy nghĩ của bạn?

Web mới, Web hay

MÁY TÍNH CÓ THỂ ĐỌC ĐƯỢC SUY NGHĨ CỦA BẠN?

Câu trả lời là hoàn toàn có thể, nhất là sau khi bạn đã ghé thăm Web site Mystical Ball và trải nghiệm sự kỳ thú của quả cầu tiên tri được mệnh danh là chiếc máy đọc suy nghĩ của con người (The Amazing Mind Reader). Đây là một chương trình độc nhất vô nhị, khai thác sức mạnh của mọi công nghệ hiện đại và những giải thuật phức tạp nhất thế giới để nói ra chính xác điều mà bạn đang nghĩ ở trong đầu với độ chính xác lên đến 99,9%!

Tin hay không? Mời bạn hãy cùng tôi làm một chuyến tham quan đến Web site này. Ngay khi truy cập trang chủ của Mystical Ball, bạn sẽ bắt gặp một bảng liệt kê nằm ở bên trái của cửa sổ với tất cả 100 con số (từ 0 đến 99). Nằm ngay sau mỗi con số còn có một biểu tượng cụ thể. Bây giờ, bạn hãy nghĩ thầm trong đầu một con số (bao gồm 2 chữ số) bất kỳ thuộc bảng này. Kế tiếp, hãy cộng 2 chữ số của con số này lại. Cuối cùng, bạn hãy lấy con số mà mình đã nghĩ trong đầu trừ đi tổng của 2 chữ số. Kết quả, bạn sẽ có được một con số mới. (Ví dụ, tôi nghĩ ra trong đầu con số 87. 8+7=15. 87-15=72. Như vậy, con số cuối cùng của tôi đó là 72. Nếu tra con số này với bảng nằm bên trái, thì tôi sẽ biết được biểu tượng của nó là hình bông hoa 6 cánh) (xem ảnh minh họa).

Bây giờ, bạn hãy nhấp chuột lên quả cầu thần kỳ để xem máy tính có đoán đúng con số mà bạn đã nghĩ trong đầu hay không nhé. Kỳ lạ thay, quả cầu này sẽ hiển thị một biểu tượng mà nếu tra cứu nó với bảng liệt kê nằm ở bên trái, thì trùng khớp với biểu tượng của con số mà bạn đã chọn! Tôi đã thử nghiệm rất nhiều lần và PC luôn đưa ra câu trả lời chính xác đến mức kinh ngạc! Quả thật, chẳng biết lý giải sự thần bí của quả cầu này theo cách nào đây?!

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

(baonguyen10101976@gmail.com)

Câu chuyện về "ngón trỏ" của Western Bank

Công nghệ

CÂU CHUYỆN VỀ “NGÓN TRỎ” CỦA WESTERN BANK

Trung tuần vừa qua, Ngân hàng miền Tây (Western Bank) (có chi nhánh đặt tại số 202 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3, TPHCM) đã công bố về việc hoàn tất “phiên bản beta” đối với “Ứng dụng vân tay trong giao dịch ngân hàng” và sẽ sớm được ứng dụng rộng rãi trong mùa hè này. Theo đó, khách hàng chỉ cần lăn vân tay của mình lên thiết bị chuyên dụng là đã có thể rút tiền. Sự kiện nói trên diễn ra trong bối cảnh các ngân hàng của Việt Nam đang cạnh tranh quyết liệt trên đường đua công nghệ nhằm mở rộng kênh bán lẻ. Nhưng sau buổi trò chuyện mới đây với ông Đinh Ngọc Sơn – Tổng giám đốc Ngân hàng miền Tây, chúng tôi mới vỡ lẽ ra đây không phải là một động thái mang tính bản năng, mà là cả một sự đầu tư công nghệ được chuẩn bị từ rất lâu, chủ động và đầy cẩn trọng…

* TBVTSG: Thưa ông, ý tưởng đưa sinh trắc học vào Ngân hàng miền Tây đã có từ bao giờ? Vì sao Ngân hàng lại chọn vân tay mà không phải là khuôn mặt, chỉ tay hay như móng mắt để làm “chìa khóa” bảo mật?

- Ông Đinh Ngọc Sơn: Trong các thuộc tính sinh trắc học, chúng tôi đã chọn vân tay bởi lẽ nó gần gũi hơn với điều kiện đặc thù như hiện nay của người dùng Việt Nam, đồng thời thiết bị chuyên dụng của nó cũng đa dạng, phong phú, rẻ tiền và dễ triển khai hơn so với các công nghệ sinh trắc học khác. Thật ra, Ngân hàng miền Tây đã bắt đầu triển khai thử nghiệm dịch vụ mới này từ năm 2006. Tuy nhiên, chúng tôi đã không vội loan báo ra bên ngoài vì chưa rõ hiệu quả thật sự của công nghệ mới này sẽ đi đến đâu. Thôi thì, cứ để “người nhà” dùng thử rồi mới tính tiếp. Sẽ là vô lý nếu như bạn mang đến cho khách hàng một dịch vụ mà bản thân bạn lại không dùng được hoặc chưa từng kinh qua. Buổi đầu, chúng tôi chỉ triển khai thử nghiệm cho một vài phòng ban. Sau này thấy hay nên đã tiến hành nhân rộng để mọi nhân viên sử dụng, từ việc đăng nhập máy tính, chấm công tự động, rút tiền cho đến ra vào các khu vực xung yếu. Giờ thì mọi thứ cũng đã vận hành đúng như mong đợi. Vì vậy, mãi đến hôm nay, chúng tôi mới chính thức ra mắt người dùng. Hơn nữa, hạng mục đầu tư công nghệ này rất thích hợp với điều kiện tài chính của chúng tôi. Chỉ với một hệ thống thông tin và hạ tầng máy tính cơ bản là bạn đã có thể triển khai được ứng dụng sinh trắc học này. Thông qua dịch vụ nói trên, chúng tôi tin tưởng rằng mình sẽ tiếp tục tạo ra những đặc nét kinh doanh độc nhất vô nhị.

* Điều gì sẽ xảy ra nếu như khách hàng gặp phải trục trặc khi giao dịch bằng vân tay?

- Sẽ không có một giải pháp bảo mật nào là hoàn mỹ. Công nghệ sinh trắc học cũng vậy. Vấn đề là chúng ta sẽ chủ động ứng phó như thế nào để đảm bảo quyền lợi cho người dùng. Lời giải của chúng tôi đó là sử dụng phối hợp nhiều phương thức khác nhau, từ tùy chọn dịch vụ, bảo mật kép cho đến bảo mật đa lớp. Ví dụ, khi không thể dùng vân tay để rút tiền, thì khách hàng hoàn toàn có thể chuyển ngay về các dịch vụ truyền thống, chẳng hạn như dùng thẻ thông minh và khai báo mật khẩu thủ công. Trong một vài trường hợp đặc biệt, đôi khi, chúng tôi buộc phải triển khai cả hình thức bảo mật kép hoặc đa lớp để đạt được độ an toàn cao nhất. Như anh đã thấy ban nãy trong lúc tham quan ngân hàng, nếu muốn mở cửa trung tâm dữ liệu, thì nhân viên được cấp phép, ngoài việc dùng dấu vân tay, còn phải nhập đúng mã số cá nhân, thì mới có thể đi vào bên trong. Chỉ cần thiếu 1 trong 2 thao tác này, thì chuông báo động khẩn cấp sẽ vang lên. Sắp tới, chúng tôi sẽ nghiên cứu triển khai thử nghiệm giải pháp bảo mật đa lớp cho những ứng dụng ngân hàng trên các thiết bị cầm tay. Tuy phải trải qua nhiều khâu xác thực, song người dùng sẽ không cảm thấy bất tiện bởi lẽ quá trình này diễn ra rất nhanh và có cảm giác như thể chỉ là một yêu cầu duy nhất.

* Bao giờ thì Ngân hàng miền Tây mới chính thức triển khai ứng dụng sinh trắc học này trên diện rộng?

- Hiện tại, chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục thử nghiệm dịch vụ mới này và làm nốt những công việc còn lại có liên quan. Dự kiến, vào tháng 6 tới đây, Ngân hàng miền Tây sẽ lắp đặt 45 máy ATM (cho toàn bộ hệ thống của chúng tôi trên phạm vi toàn quốc) vừa hỗ trợ giao dịch bằng các loại thẻ truyền thống, vừa được tích hợp thêm dịch vụ giao dịch ngân hàng bằng vân tay để người dùng tùy chọn. Sẽ có khoảng 8.000 thân chủ đầu tiên của chúng tôi được dịp thụ hưởng công nghệ độc đáo này. Đối với những khách hàng không phải là thành viên của Ngân hàng miền Tây, chúng tôi vẫn cung cấp dịch vụ mới này. Nhưng họ sẽ phải đóng một cước phí thuê bao tượng trưng là 150.000 đồng/tháng nếu như số dư trong tài khoản của họ dưới 10 triệu đồng. Thế nhưng, trong tương lai không xa, chúng tôi sẽ phải thu phí đối với mọi đối tượng khách hàng (kể cả các thành viên của Ngân hàng miền Tây). Điều này sẽ giúp nâng cao ý thức trách nhiệm của người dùng, đồng thời giúp cho chúng tôi có một khoản tiền nhất định để bảo dưỡng thiết bị, nâng cấp hệ thống hoặc mua thêm máy mới.

* Chân thành cảm ơn ông đã dành cho TBVTSG buổi trao đổi thú vị này.

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

(thực hiện)

MÁY QUÉT VÂN TAY HOẠT ĐỘNG RA SAO?

Thật ra, ý tưởng về một loại thiết bị điện toán hóa có thể đọc hiểu vân tay đã xuất hiện cách đây từ nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, mãi cho đến đôi ba năm trở lại đây, thì những chiếc máy quét này mới chính thức đi vào cuộc sống, sau một thời gian dài nằm trong phòng thí nghiệm. Hiện tại, công nghệ sinh trắc học (biometric technologies) đã bắt đầu phát triển mạnh và được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, từ an ninh công cộng cho đến bảo mật máy tính. Chỉ cần ấn ngón trỏ của bạn lên các thiết bị sử dụng vân tay là bạn đã có thể đăng nhập máy tính, mở cửa nhà, khởi động chiếc ô tô của mình và thậm chí rút tiền tại các ngân hàng. Trong một chừng mực nào đấy, thì bảo mật bằng vân tay đã giúp giải phóng con người khỏi những xâu chìa khóa nặng trịch hay như các loại mật khẩu khó nhớ!

Về cơ bản, máy quét vân tay hiện có 2 loại đó là máy quét quang học (optical scanner) và máy quét điện dung (capacitance scanner). Mỗi loại đều có những ưu điểm và hạn chế riêng. Đối với máy quét quang học, thì bộ cảm biến CCD chính là trái tim của cả hệ thống nhận diện vân tay. Thiết bị này sẽ sử dụng các chùm tia đi-ốt nhạy sáng (còn được gọi là quang cực – photosites) có thể tạo sinh tín hiệu điện tử để phản hồi các lượng tử ánh sáng (photons). Mỗi quang cực như thế sẽ lưu trữ được một ảnh điểm. Và như vậy, mẫu vân tay của bạn sẽ được chụp bằng cách sử dụng rất nhiều quang cực. Kế đến, bộ chuyển đổi tín hiệu từ analog sang kỹ thuật số bên trong máy quét sẽ tự động gán một mã hiệu cụ thể cho mẫu vân tay vừa được quét. Trong suốt quá trình xử lý, máy quét quang học có thể báo lỗi nếu như mẫu vân tay chụp được quá tối, thiếu nét hoặc có độ phân giải kém. Hạn chế của loại máy quét quang học đó là nó không thể nhận biết vân tay còn “sống” hay đã “chết”. Ví dụ: Nếu kẻ cướp cắt đi ngón trỏ của bạn và dùng nó để đăng nhập hệ thống hoặc thiết bị, thì máy quét vẫn chấp nhận!

Trái với máy quét quang học, máy quét điện dung sẽ sử dụng bộ cảm biến điện dung. Thiết bị này được cấu thành bởi một hoặc nhiều con chip bán dẫn có chứa các tế bào điện cực tí hon. Mỗi tế bào như vậy sẽ bao gồm 2 bản dẫn điện được bảo vệ bằng một lớp cách điện. Bộ cảm biến này sẽ được kết nối với một máy tích phân. Nguyên lý lưu trữ vân tay của máy quét điện dung chủ yếu dựa vào hiện tượng khuếch đại điện nghịch. Ưu điểm của máy quét điện dung đó là nó đòi hỏi bạn phải cung cấp ngón trỏ còn “sống”. Ngoài ra, do được trang bị các con chip bán dẫn, nên máy quét điện dung thường tỏ ra gọn nhẹ hơn so với máy quét quang học vốn sử dụng các bộ cảm biến CCD. Tuy nhiên, giá thành của máy quét điện dung hiện tại còn rất đắt!

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

(Tổng hợp từ How Stuff Works và Wikipedia)

5 "đốt tre" mới của VC Corp.

Thị trường

5 “ĐỐT TRE” MỚI CỦA VC CORP.

Sau “mùa ngủ đông” năm ngoái, các công cụ tìm kiếm (search engine) thuần Việt đã bắt đầu “tan băng” và tung ra hàng loạt “chiêu thức” mới để lôi kéo người dùng. Ấn tượng nhất trong số này có lẽ chính là sự kiện Công ty Cổ phần Truyền thông Việt Nam – chủ nhân của search engine nổi tiếng Baamboo - vừa đồng loạt ra mắt đến 5 dịch vụ mới về search và nội dung bao gồm Baamboo Bản Địa, Baamboo Tra Từ, CafeF, Kênh 14, và Game K, trong nỗ lực hiện thực hóa câu chuyện cổ tích “cây tre trăm đốt”…

… Nếu xét về bề dày lịch sử, thì các doanh nghiệp Việt Nam cũng đã có hơn một thập kỷ thử sức với cái nghề làm search engine. Tuy nhiên, ngoại trừ thời điểm lần đầu tiên ra mắt người dùng vào năm 1997 và giai đoạn nửa cuối của năm 2007, phần lớn thời gian còn lại là rất mờ nhạt bởi lẽ các dự án xây dựng công cụ tìm kiếm thuần Việt hồi ấy đã vấp phải những thách thức không dễ vượt qua, đặc biệt là vấn đề kinh phí và công nghệ. Trong đôi ba năm trở lại đây, làn sóng đầu tư nước ngoài đã giúp khai thông gần như triệt để những bế tắc nói trên. Điều này đã phần nào lý giải cho hiện tượng bùng nổ các công cụ tìm kiếm thuần Việt vào cuối năm ngoái.

Nhưng một lần nữa, thách thức lớn hơn đã xuất hiện. Ngoài sự hiện diện của ông trùm Google, đó là sự cạnh tranh quyết liệt trên mọi mặt trận giữa hàng chục search engine Việt không chỉ vì bản năng sinh tồn, mà còn hướng đến mục tiêu tạo nên giá trị khác biệt rõ nét trong mắt người dùng. Nếu không thay đổi phương thức tiếp cận đối tượng, thì tất cả các search engine thuần Việt có thể sẽ phải đi theo vết xe đổ mà các bậc đàn anh đã từng nếm trải. Dường như VC Corp. sớm nhận ra quy luật khắc nghiệt này, nên đã âm thầm phát triển từ khá lâu và đến thời điểm cực kỳ nhạy cảm này họ mới đồng loạt tung ra 5 “quân át chủ bài”. Liệu rằng động thái nói trên có thể nhanh chóng giúp VC Corp. bứt tốp ra đi khi mà “mùa thu hoạch” (thương mại hóa dịch vụ) đang rất cận kề?

CÔNG NGHỆ SEARCH VIỆT: “MĂNG” ĐÃ SẮP THÀNH “TRE”

Chẳng biết VC Corp. có phải là “đệ tử ruột” của “ông trùm” Google hay không, chỉ thấy “thủ thuật” “chào hàng” của công ty này khá giống với Google. Bằng chứng là việc VC Corp. đã âm thầm ra mắt “búp măng” Baamboo (được nói trại từ chữ Bamboo trong tiếng Anh) bằng đôi ba dòng thông báo ngắn ngủi trên Web site này. Phần lớn thông tin về các tính năng của Baamboo đều do người dùng tự đúc kết sau một thời gian trải nghiệm dịch vụ. Trong buổi đầu ra mắt cư dân mạng, Baamboo chỉ mới tìm kiếm được nhạc và phim. Hôm nay trở lại ghé thăm Web site, bạn sẽ không khỏi bất ngờ trước sự phát triển nhanh chóng của nó. Giờ đây, Baamboo đã được bổ sung thêm tính năng tra cứu từ điển trực tuyến, tìm kiếm tin tức, lưu bút điện tử (blog) và mới đây nhất đó là dịch vụ tìm kiếm địa điểm mang thương hiệu Bản địa – Beta 1 (xem hình).

Thoạt đầu, tôi cứ ngỡ Bản địa – Beta 1 là một công cụ tìm kiếm địa điểm và tra cứu bản đồ thuần túy có nguyên lý và phương pháp khai thác tương tự như ở Địa điểm hay như Tìm nhanh. Tuy nhiên, càng đào sâu vào tính năng của Bản địa – Beta 1, thì tôi mới biết là mình đã nhầm lẫn. Thật ra, đây là một dịch vụ miễn phí cho phép người dùng tìm nhanh một địa điểm nhưng bạn không biết chính xác là có tồn tại hay không tại Hà Nội hoặc TPHCM và trong thời gian tới sẽ hỗ trợ thêm các tỉnh thành bao gồm Hải Phòng, Đà Nẵng, Huế và Cần Thơ. Ví dụ: Bạn muốn kiểm tra xem có máy rút tiền tự động (ATM) của Ngân hàng Đông Á nào không trên đường Trần Quốc Thảo, quận 3, TPHCM. Bạn chỉ cần chọn mục TP Hồ Chí Minh trong hộp Thành phố khác, nhập vào từ khóa là ATM Ngân hàng Đông A trong ô TÌM GÌ và nhập vào từ khóa là Trần Quốc Thảo, quận 3 trong ô Ở ĐÂU rồi nhắp chuột lên nút TÌM KIẾM để xem kết quả với những mọi thông tin có liên quan đến yêu cầu tìm kiếm, kể cả bản đồ và hình ảnh được chụp trực tiếp.

Trong khi với Địa điểm hay Tìm nhanh, chí ít người dùng phải cung cấp đúng địa chỉ cần tìm, thì 2 search engine này mới có thể định vị chính xác vị trí của nơi cần tìm trên bản đồ và hỗ trợ xác lập lộ trình ngắn nhất để tiếp cận địa điểm này. Vì vậy, gọi Địa điểm và Tìm nhanh là “đối tác” của Bản địa – Beta 1 thì đúng hơn. Hiện tại, “đối thủ” duy nhất và cũng là đáng gớm nhất của Bản địa – Beta 1 (nếu chỉ khu biệt trong làng search engine thuần Việt) chính là Sóc bay của NaisCorp. Tuy ra đời sau Sóc bay, nhưng Bản địa – Beta 1 tỏ ra vượt trội hơn về nhiều mặt.

Còn ở phương diện tính hiệu quả, thì Bản địa – Beta 1 rõ ràng là tốt hơn vì cho phép người dùng sử dụng hơn một tiêu chí tìm kiếm (chủng loại địa điểm cần tìm, tên đường, tên quận và tên tỉnh thành) để thu hẹp kết quả tìm kiếm nhằm gia tăng độ chính xác cũng như tiết kiệm được nhiều thời gian hơn cho việc chọn lọc thông tin. Cả Sóc bay lẫn Bản địa – Beta 1 đều hỗ trợ tính năng định vị nơi cần tìm trên bản đồ 2D. Nhưng trên thực tế, Sóc bay không phát triển cơ sở dữ liệu thông tin địa lý, mà vay mượn từ thư viện bản đồ của Bản địa – Beta 1 mỗi khi cần trích dẫn. Vì vậy, sẽ chẳng có gì là ngạc nhiên nếu như bạn được chuyển sang trang định vị bản đồ của Bản địa – Beta 1 dù rằng bạn đang sử dụng dịch vụ của Sóc bay. Hơn thế, Bản địa – Beta 1 còn cho phép bạn chia sẻ (chức năng Gởi email cho bạn bè) hoặc lưu lại kết quả tìm kiếm để thuận tiện và tiết kiệm hơn trong những lần sử dụng về sau này (phối hợp khai thác các chức năng Đánh dấu, Sưu tập và Lưu vào tài khoản).

Bản địa – Beta 1 cũng là dự án được VC Corp. đầu tư rất mạnh khi bỏ ra hơn 2 năm để xây dựng và hiện tại dịch vụ này đã lưu trữ được thông tin của trên 500.000 địa chỉ. Điều đáng chú ý ở đây là dữ liệu có thật 100%, được thu thập bởi đội ngũ cộng tác viên, chính chủ dịch vụ cung cấp và do người dùng đóng góp. Lượng dữ liệu này được biết là lớn gấp 10 lần tổng dữ liệu địa điểm có trên internet trước đó. Tuy nhiên, Bản địa – Beta 1 đã rất thận trọng khi đưa ra khuyến cáo với người dùng rằng trong một số trường hợp, bản đồ có thể sẽ không chính xác đến 100%. Ngoài ra, Bản địa – Beta 1 còn kêu gọi và khuyến khích cộng đồng người dùng gửi thông báo ngay khi phát hiện có thông tin nào đấy đăng sai. Bạn cũng có thể gởi đăng câu hỏi để tìm kiếm một địa điểm cụ thể mà Bản địa – Beta 1 không có trong cơ sở dữ liệu. Nếu may mắn, thì bạn sẽ nhận được những câu trả lời từ chính những người dùng khác trong mục HỎI KINH NGHIỆM và DỊCH VỤ KHÁC. Menu DANH MỤC nằm ở bên trái trang Web sẽ liệt kê các dịch vụ mới nhất và được quan tâm nhất trong thư viện của Bản địa – Beta 1 và được tập hợp theo 13 nhóm bao gồm ĂN, UỐNG, GIẢI TRÍ, MUA SẮM, KHÁCH SẠN, HỌC TẬP, Y TẾ, LÀM ĐẸP, VĂN HÓA, THỂ THAO, DV GIA ĐÌNH, DOANH NGHIỆP và CƠ QUAN TỔ CHỨC. Bản địa – Beta 1 cho phép người dùng khai thác ngay dịch vụ. Nhưng để thụ hưởng được mọi tính năng cao cấp của Bản địa – Beta 1, bạn cần đăng ký cho mình một tài khoản người dùng miễn phí tại địa chỉ này.

Mặc dù đã rất cố gắng, nhưng phiên bản Beta 1 của Bản địa vẫn còn tồn tại một số hạn chế mà Baamboo nên đưa vào bản kiểm định (check list) để phát triển tốt hơn cho phiên bản kế tiếp. Thứ nhất, tuy Bản địa – Beta 1 có tiêu chí tìm kiếm đa dạng và phong phú hơn so với Sóc bay, song tính chính xác và mức độ ưu tiên hiển thị kết quả so với từ khóa (mẫu ghi giống với từ khóa nhất phải được xuất hiện ở vị trí đầu tiên trong danh sách), đôi lúc, còn chưa thật ấn tượng. Tôi đã thử sử dụng từ khóa là ATM Ngân hàng Đông Á, thì trong danh sách liệt kê kết quả tìm kiếm của Bản địa – Beta 1 vẫn còn xuất hiện những mẫu ghi không có liên quan tuyệt đối với máy rút tiền tự động của Ngân hàng Đông Á!

Ngay trong buổi đầu thành lập, Baamboo Tra từ đã đưa vào sử dụng đến 5 bộ từ điển bao gồm Anh – Việt, Việt – Anh, Pháp - Việt, Việt – Pháp và Việt – Việt. Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu để phục vụ cho tính năng tra cứu từ điển trực tuyến còn bị động và thiếu thốn về nhiều thứ. Còn trong phiên bản mới nhất (Alpha 2), Baamboo Tra từ đã mạnh mẽ hơn khi mua bản quyền khai thác toàn bộ nội dung của Từ điển tiếng Việt 2008 do cố giáo sư Hoàng Phê cùng Trung tâm Từ điển học Vietlex biên soạn bao gồm 41.271 mục từ, 48.722 nghĩa, 57.172 ví dụ cùng nhiều phụ lục phong phú và một số tranh ảnh màu minh họa. Baamboo Tra từ còn được tích hợp tính năng gợi ý tra từ thông minh (rất giống với tính năng Search Assist của Yahoo! Search). Nghĩa là, bạn chỉ cần nhập vào đôi ba ký tự đầu tiên là Baamboo Tra từ sẽ liệt kê ngay danh sách những từ khóa có liên quan để bạn chọn nhanh. Người dùng còn được phép tham gia biên soạn từ mới, hiệu chỉnh từ cũ, thảo luận các đề tài có liên quan đến ngôn ngữ học và đăng câu hỏi hoặc thắc mắc trong suốt quá trình sử dụng dịch vụ. Không những vậy, điểm khác biệt của Baamboo Tra từ là việc những người đang cùng tra cứu có thể trao đổi, thảo luận và hỏi đáp, tương tác trực tiếp với nhau.

VÀ 3 GƯƠNG MẶT MỚI TOANH

Ba dịch vụ còn lại của VC Corp. trong đợt “khai hỏa” lần này cũng khá thú vị đó là Web site CafeF.vn (kênh thông tin cập nhật chuyên sâu về thị trường tài chính, ngân hàng, bất động sản và chứng khoán tại Việt Nam, đặc biệt là các cổ phiếu đang được niêm yết trên 2 sàn: TPHCM và Hà Nội), Web site Kenh14.vn (mạng thông tin tương tác dành cho thanh thiếu niên) và Web site GameK.vn (cổng thông tin mang phong cách tất cả trong một dành cho game thủ). Liệu đây có phải là những nước cờ rất mạo hiểm của VC Corp. hay không bởi lẽ tất cả đều rơi vào “bảng tử thần”. Những dịch vụ như CafeF.vn và GameK.vn hiện đang có rất nhiều trên Internet.

Kenh14.vn cũng là một dự án đầy thử thách bởi lẽ hiện tại vẫn chưa có một Web site chuyên sâu nào dành riêng cho độ tuổi này. Vì vậy, VC Corp. đã phải nỗ lực mày mò để tìm kiếm phương thức tiếp cận hợp lý. Về cơ bản, nội dung trên Kenh14.vn đã được chọn lọc và biên tập khá kỹ. Song vẫn còn một số điểm mà VC Corp. phải thật sự lưu tâm hơn đó là ngôn ngữ chuyển tải thông tin (kể cả cách đặt tên cho chuyên mục), đồng thời nỗ lực hơn nữa trong việc kêu gọi các bậc phụ huynh tương tác với giới trẻ.

Vẫn còn quá sớm để đi đến kết luận sau cùng. Nhưng ngay từ màn trình diễn đầu tiên, VC Corp. cũng đã phần nào tạo lập được bản sắc riêng cho 3 Web site này: tính chuyên sâu về mặt nội dung, thông tin tương tác đa chiều, sự đa dạng và năng lực tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn đáng tin cậy.

… Tuy tách bạch rất rõ ràng về mặt chức năng và đối tượng phục vụ, song tất cả 5 dịch vụ mới của VC Corp. đều chia sẻ cùng một bộ thuộc tính: “bản địa hóa trong tìm kiếm, chuyên sâu hoá về nội dung, cụ thể hóa đối tượng thụ hưởng, đơn giản hóa ở khía cạnh sử dụng và hiện đại hóa về mặt tính năng cao cấp”. Chính sự thay đổi quan trọng này trong toàn bộ chiến lược kinh doanh đã giúp VC Corp. tiến nhanh hơn trên con đường thương mại hóa bởi lẽ họ đang dung hòa được lợi ích cho tất cả: của bản thân công ty, của người dùng đầu cuối và của các doanh nghiệp tham gia đăng tin.

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

"Đãi" ảnh tìm... "vàng"

Thị trường

“ĐÃI” ẢNH TÌM… “VÀNG”

Gần như không có một nguồn thu đáng kể nào từ việc cung cấp dịch vụ để bù đắp chi phí hoạt động, song với tất cả những “nước cờ” đang đi, VinaAnh.com – dịch vụ ảnh số trực tuyến thuần Việt đầu tiên – muốn chứng minh rằng họ hoàn toàn có thể thu hoạch được rất nhiều thứ đằng sau những bức ảnh tưởng như chỉ có giá trị về mặt nghệ thuật. Tại buổi trò chuyện mới đây với PC World Vietnam, ông Nguyễn Trọng Nghĩa – Giám đốc điều hành Dự án VinaAnh.com (thuộc quyền sở hữu của Công ty VinNet Group) – đã phần nào tiết lộ kế hoạch biến “bạc cắc” thành “tiền vàng” của VinaAnh.comtrong thời gian tới.

* PC World Vietnam: Thị trường dịch vụ ảnh số trực tuyến hoàn vũ ngày càng trở nên khốc liệt hơn ở tính cạnh tranh giữa các nhà cung cấp. VinNet Group có quá mạo hiểm hay không khi dốc toàn lực cho dự án VinaAnh.com ngay trong thời điểm cực kỳ nhạy cảm này?

- Ông Nguyễn Trọng Nghĩa: Trước khi nói về cơ hội dành cho VinaAnh.com, chúng tôi xin được phép điểm lại những mốc son lịch sử của thị trường này. Thật ra, nhu cầu lưu trữ và chia sẻ ảnh số trực tuyến đã xuất hiện từ rất lâu. Tiền thân của dịch vụ này chính là khả năng đính kèm các tập tin ảnh số qua thư điện tử. Tuy nhiên, nó chỉ thực sự bùng nổ kể từ thời điểm thế giới chuyển sang sử dụng kết nối Internet băng rộng. Và đến hôm nay, dịch vụ ảnh số trực tuyến đã tiến hóa đến mức khó tin. Xét đến yếu tố thương mại hóa, dịch vụ này được chia làm 3 loại: miễn phí, có thu hoặc cả hai. Còn đứng ở góc độ nội dung, thì dịch vụ ảnh số trực tuyến sẽ có 2 nhóm: chuyên biệt (đơn năng) hoặc đa năng. Mặc dù hiện có rất đông các nhà cung cấp dịch vụ ảnh số trực tuyến cũng như khả năng “đi tắt đón đầu” và “đi sau về trước” của VinaAnh.com là rất khó, song VinNet Group vẫn tự tin và lạc quan khi đầu tư vào dự án này bởi vì 3 nguyên nhân sau đây. Thứ nhất, càng ngày càng có nhiều người dùng trong nước sử dụng máy ảnh số. Những nhu cầu có liên quan theo đó cũng gia tăng. Tuy nhiên, do bị hạn chế về vốn từ Anh ngữ, nên đa phần trong số này đều gặp phải khó khăn khi sử dụng các dịch vụ chia sẻ ảnh số trực tuyến của nước ngoài. Thứ hai, dịch vụ ảnh số trực tuyến hoàn vũ hiện đang có dấu hiệu bão hòa về mặt công nghệ. Đây chính là thời điểm lý tưởng nhất để công nghệ Việt Nam trong lĩnh vực này có thể đạt đến trình độ ngang ngửa với thế giới. Cuối cùng, vì là người đi sau, cho nên chúng tôi hoàn toàn có thể rút ngắn thời gian phát triển sản phẩm cũng như hạn chế rủi ro đến mức tối đa do được tham khảo rất nhiều mô hình kinh doanh từ trước đó.

* Liệu VinaAnh.com có thể “dụ khị” được người dùng Việt Nam khi mà đa phần trong số này đều đã có nhiều năm gắn bó với các dịch vụ chia sẻ ảnh số trực tuyến hàng đầu thế giới, chẳng hạn như Flickr của Yahoo! hay Picasa Web Album của Google?

- Ngoài việc đảm bảo đầy đủ những tính năng tất yếu của một dịch vụ ảnh số trực tuyến, dĩ nhiên, nếu muốn giành giật khách hàng từ tay những người khổng lồ như Yahoo! hay Google, thì VinaAnh.com buộc phải có đối sách hợp lý. Chúng tôi không thể đối đầu trực diện mà chỉ gia tăng khả năng cạnh tranh ở những lĩnh vực mà Yahoo! và Google chưa thực hiện được. Điều này thể hiện rõ nét ở chổ VinaAnh.com có giao diện thuần Việt, tốc độ tải ảnh nhanh, đơn giản trong cách sử dụng, cấp phát dung lượng lưu trữ ảnh số miễn phí thoáng hơn, hỗ trợ chia sẻ ảnh số đa hướng, khả năng phân quyền cao, không ràng buộc về băng thông/thời gian lưu ký ảnh số trên hệ thống máy chủ cũng như luôn luôn bảo đảm tính riêng tư của người dùng. So với các nhà cung cấp của nước ngoài, dịch vụ in ảnh số trực tuyến của chúng tôi cũng thích hợp hơn do có giá cước thấp hơn nhưng tỏ ra linh hoạt hơn trong phương thức thanh toán và giao hàng tận nơi. Trong thời gian qua, nhờ vào chức năng “thần đèn” độc nhất vô nhị của VinaAnh.com, đã có khá nhiều thành viên của VinaAnh.com tự tin di dời toàn bộ ảnh số hiện có của họ trong tài khoản Flickr và Picasa Web Album về tài khoản VinaAnh.com để thuận tiện hơn trong việc quản lý dữ liệu tập trung. Một đặc điểm nữa đã giúp cho VinaAnh.com nhanh chóng chinh phục cảm tình của người dùng chính là việc chúng tôi đã đơn giản hóa mọi thủ tục đăng ký thành viên. Thậm chí, không cần phải đăng ký tài khoản, bạn vẫn có thể sử dụng được dịch vụ VinaAnh.com thông qua tính năng chia sẻ ảnh số tức thời. Hơn thế, VinaAnh.com còn cho phép người dùng biên tập ảnh số trực tuyến – một tính năng mà không có nhiều nhà cung cấp dịch vụ có thể tích hợp thành công (xem hình). Chỉ không đầy 2 tháng kể từ thời điểm chính thức ra mắt người dùng, trung bình mỗi ngày VinaAnh.com đã lưu trữ được trên 10.000 bức ảnh do các thành viên tải lên. Con số này đã ngầm chứng minh rằng chúng tôi đang đi đúng hướng.

* Không thể phủ nhận được những lợi ích thiết thực mà VinaAnh.com đã mang đến cho người dùng Việt Nam. Tuy nhiên, nếu xét đến yếu tố tính tương tác, thì nhiều người cho rằng VinaAnh.com vẫn chưa thật sự thành công. VinNet Group nghĩ sao về nhận định này?

- Trong suốt thời gian vận hành thử nghiệm, chúng tôi cũng đã nhận được những góp ý như vậy từ phía các thành viên. Hầu hết đều tập trung vào một số lỗi phát sinh có liên quan đến hệ thống tính năng cao cấp của VinaAnh.com. Ngay sau khi nhận được những thông tin quý giá này, chúng tôi đã khắc phục hoàn toàn và giải quyết triệt để. Riêng về tính tương tác, chúng tôi cần phải có nhiều thời gian hơn. Để cải thiện, sắp tới VinaAnh.com sẽ tích hợp thêm những tính năng mới, chẳng hạn như cho phép người dùng bình ảnh, mở diễn đàn chuyên về ảnh số, nâng cấp hệ thống thông tin trợ giúp người dùng và đưa hoạt động của dịch vụ in ảnh số trực tuyến đi vào chiều sâu. Nói tóm lại, trong phiên bản kế tiếp, VinaAnh.com sẽ trở thành một mạng xã hội dành cho người chơi ảnh số hơn là một dịch vụ ảnh số trực tuyến thuần túy như hiện nay.

* Mạng xã hội là một khái niệm lớn. Liệu rằng một mình VinaAnh.com có thể “kham” nổi dự án này không?

- Việc nâng tầm VinaAnh.com thành mạng xã hội là một đòi hỏi tất yếu từ nhu cầu thực tế của người dùng. Bản thân chúng tôi cũng nhận ra đây sẽ là một thách thức rất lớn, đòi hỏi phải có sự vào cuộc từ nhiều phía, đặc biệt là các nhà đầu tư và thậm chí cả người dùng đầu cuối. Vì vậy, VinaAnh.com đang rất chủ động chia sẻ cơ hội hợp tác kinh doanh với tất cả những ai quan tâm. Hiện nay, người dùng của chúng tôi đang rất khát các dịch vụ giá trị gia tăng trên nền dịch vụ này, chẳng hạn như xuất bản ảnh số trực tuyến, phục hồi dữ liệu (ảnh số) trực tuyến, blog ảnh, mua/bán ảnh số cá nhân qua mạng, mua sắm các sản phẩm dành cho người chơi ảnh số (máy ảnh, thiết bị lưu trữ di động), các khóa đào tạo về nhiếp ảnh, tìm kiếm ảnh số trên Web site của VinaAnh.com, các ấn phẩm hướng dẫn sử dụng phần mềm xử lý ảnh số, ảnh số cho điện thoại di động, v.v… Rõ ràng là nếu nhận được sự hợp tác của các nhà đầu tư, thì chất lượng của những dịch vụ nói trên sẽ được tăng cường và hấp dẫn hơn. Một khi có được sự hội tụ cần thiết về mặt công nghệ và dịch vụ, thì VinaAnh.com hoàn toàn có thể trở thành “mỏ vàng” cho tất cả.

* Chân thành cảm ơn ông đã dành cho PC World Vietnam buổi trao đổi thú vị này.

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

(lược ghi)

"Thổ địa" điện tử Citinfo

Thị trường

“THỔ ĐỊA” ĐIỆN TỬ CITINFO

Sau Lâm Đồng, Đà Nẵng và Hà Nội, giờ thì đến lượt Cần Thơ muốn thử sức với giấc mơ chế tạo hướng dẫn viên du lịch điện tử (e-tour guide) – mà theo cách nói của người miền Tây đó là những “thổ địa” điện tử. Liệu rằng, lần chinh phục này có thể góp thêm kinh nghiệm trong việc giải quyết bài toán nâng tầm du lịch Việt Nam thông qua con đường số hóa?

“MÀI SẮT” NÊN “KIM”

Nhân chuẩn bị cho Năm du lịch quốc gia “Mekong – Cần Thơ 2008”, Sở Du lịch TP. Cần Thơ đã chọn Công ty TNHH Thông tin Lữ hành Mekong (Metinfo) làm đối tác phát triển các sản phẩm phục vụ cho sự kiện này. Đối với công ty, đây quả thật là một vinh dự và cũng là một cơ hội lớn. Thế là, Metinfo đã tiếp nhận đơn đặt hàng trong niềm vui khôn tả. Tuy nhiên, khó khăn bắt đầu xuất hiện ngay từ những bước đi dò đường đầu tiên…

Ông Trần Kim Đính, Giám đốc Metinfo, kể lại: “Sau gần 18 tháng triển khai dự án, cuối cùng chúng tôi cũng đã thành công. Nhưng trước đó, Metinfo đã phải đánh vật với quỹ thời gian rất hạn hẹp và vô số cản ngại. Ban ngày bận chuyện mưu sinh để nuôi công ty. Đêm đến hoặc khi rảnh việc mới đem Citinfo ra làm tiếp. Có lúc anh em trong công ty không tránh khỏi những tranh cãi nảy lửa vì chưa thống nhất quy trình thực hiện. Rồi đến chuyện chạy đi tìm nguồn cung cấp màn hình cảm ứng hay như phải điên đầu ở khâu viết mã lệnh, xử lý hình ảnh, bày trí nội dung, v.v… Khi sản phẩm bước đầu định hình, chúng tôi vẫn loay hoay trong việc lựa chọn “trang phục” cho “thổ địa” Citinfo vì “áo” nhập đắt gần tiền mua máy! Nhiều lúc nản quá định buông, nhưng rồi cả nhóm an ủi và động viên nhau. Thôi thì ráng thêm tí nữa xem sao! Kết quả là Citinfo đã được khai sinh đúng vào “năm tốt”…”.

Với trạm tra cứu thông tin độc đáo này, người dùng có thể khám phá hấp lực của du lịch Cần Thơ (sắp tới là cả miền Tây) từ… ngón tay trỏ. Chỉ cần chạm nhẹ vào hệ thống menu hiển thị trên màn hình cảm ứng của Citinfo, du khách sẽ được cung cấp ngay mọi thông tin về các tour du lịch sinh thái, văn hóa ẩm thực, đặc nét lịch sử, địa điểm mua sắm, phương tiện đi lại, các cơ quan, tổ chức của địa phương, những khu vui chơi giải trí, đổi tiền/rút tiền, v.v… Ngay trong thời gian triển khai thử nghiệm, đã có 4 công ty du lịch và khách sạn tại TP. Cần Thơ tìm đến Metinfo để xúc tiến ký kết hợp đồng lắp đặt Citinfo. Giá bán khởi điểm dự kiến của một hướng dẫn viên du lịch điện tử (e-tour guide) như thế vào khoảng 5.000 đô-la Mỹ (xem hình).

Trong lần tham quan và kiểm định sản phẩm trước giờ trình làng, ông Đinh Viết Khanh, Giám đốc Sở Du lịch TP. Cần Thơ, đã đánh giá cao nỗ lực của Metinfo và cho rằng, với những hấp lực như thế, mô hình Citinfo hoàn toàn có thể được triển khai trên quy mô lớn theo hướng xã hội hóa đầu tư, không chỉ cho các doanh nghiệp kinh doanh du lịch, mà còn kể cả những lĩnh vực khác có nhu cầu về cung cấp thông tin cho khách hàng theo phong cách hiện đại và tiện lợi hơn.

“MỞ GÓI” CITINFO

Xét về kiểu dáng, Citinfo tỏ ra gọn nhẹ vì thân máy được sản xuất bằng loại nhôm phức hợp. Nó là một chiếc hộp hình chữ nhật (kích cỡ 1,68 x 0,5 x 0,5 m) đặt theo trục đứng và được cách điệu trông như một chiếc lá (của cây dừa nước). Thân máy còn đóng vai trò như một hộp đèn quảng cáo (có thể tùy biến nội dung một cách dễ dàng), đồng thời là kệ đặt các ấn phẩm về du lịch (bản in). Phần đáy của Citinfo chính là nơi đặt CPU. Bên dưới có 4 bánh xe để bạn được dễ dàng hơn trong việc di dời máy. Ở mặt sau của Citinfo cũng có lỗ loa, lỗ thông gió và cửa khóa cổng truy cập dữ liệu.

Nói đến phần cứng, Citinfo sử dụng cấu hình mở. Vì vậy, sẽ không có một đặc tả kỹ thuật mang tính cố định. Tuy nhiên, hiện tại, Metinfo đang có 2 phiên bản Citinfo trong nhà: Indoor M17 và Indoor S17. M17 chính là phiên bản chuẩn, được trang bị màn hình cảm ứng Magic Touch 21 inch, bộ vi xử lý Intel Pentium Dual Core E2140, bo mạch chủ D946GZISSL, bộ nhớ DDRAM PQI 512 MB, ổ đĩa cứng Seagate SATA II 80 GB và hệ thống đa phương tiện. Tuy có cùng cấu hình phần cứng với M17, nhưng S17 có kích cỡ thấp hơn và không có hộp đèn quảng cáo cũng như kệ đặt các ấn phẩm về du lịch.

Còn về phần mềm nhúng, Citinfo sử dụng những ngôn ngữ lập trình mới nhất để phát triển các ứng dụng bao gồm XBAP, XAML, WML, ASP.Net, v.v… Citinfo hỗ trợ cả 2 chế độ cập nhật phần mềm: cập nhật từ xa (thông qua kết nối Internet cố định/không dây) hoặc cập nhập tại chỗ (thông qua kết nối USB). Toàn bộ dữ liệu trên máy đều được mã hóa bằng những kỹ thuật và giải thuật bảo mật tốt nhất hiện nay.

TÍNH CHUYỆN DÀI LÂU

Ông Trần Kim Đính bộc bạch: “Có thể trong mắt nhiều người, Citinfo là một sản phẩm không có gì là “cao siêu”. Nhưng đối với Metinfo, thì đó là cả một sự nỗ lực trong điều kiện thiếu thốn về nhiều mặt. Ngay từ trước khi bắt đầu dự án, chúng tôi đã xác định rõ: Citinfo không phải là một giải pháp mang tính thời vụ (có nghĩa là sau khi kết thúc năm du lịch quốc gia 2008, nó sẽ biến mất), mà xem đây chính là nền tảng vững chãi nhất cho những mục tiêu kinh doanh lớn hơn, rộng hơn và bền vững hơn. Mọi vốn liếng, niềm tin và kỳ vọng đều được chúng tôi ưu tiên dồn hết cho “đứa bé” này. Vì vậy, thử thách vẫn còn rất nhiều ở phía trước”.

Tuy có giá thành thấp hơn rất nhiều so với một số sản phẩm cạnh tranh, song nếu đem so sánh với mặt bằng tài chính chung của các công ty du lịch, nhà hàng và khách sạn tại Đồng bằng sông Cửu Long, thì hiện tại sẽ là rất khó cho Metinfo giành được nhiều hợp đồng lớn. Hơn nữa, khách hàng thường có khuynh hướng cẩn trọng khi chọn mua những sản phẩm mới và đắt tiền. Do đó, để tạo cơ hội dùng thử cũng như góp phần chứng minh giá trị và chất lượng, Metinfo đã quyết định mở thêm dịch vụ cho thuê Citinfo phục vụ triển lãm hoặc hội thảo chuyên đề về du lịch.

Mới đây, dựa trên những góp ý và yêu cầu của khách hàng tiềm năng, Metinfo cũng đã xây dựng thành công một cấu hình mở cho Citinfo. Theo đó, giá thành sản phẩm có thể sẽ được giảm xuống đáng kể, tùy thuộc vào từng đơn đặt hàng cụ thể. Ví dụ, bạn có thể trang bị màn hình CRT hoặc LCD để thay cho màn hình cảm ứng mặc định hoặc tinh giản các linh kiện phần cứng chưa thật sự cần thiết, chẳng hạn như hệ thống in ấn, hệ thống âm thanh, hệ thống nhận dạng và kiểm soát thẻ (mã vạch, RFID), hệ thống phục vụ thoại qua giao thức IP (VoIP), v.v… Nhân dịp ra mắt sản phẩm mới, Metinfo còn khuyến mãi phần mềm tra cứu thông tin du lịch Citinfo Soft và thậm chí cả miễn phí cập nhật nội dung cho công cụ này.

Bàn về kế hoạch cải tiến sản phẩm trong tương lai, ông Trần Kim Đính cho biết: “Chúng tôi thật sự vẫn chưa cảm thấy ưng ý với phiên bản Citinfo đầu tay của mình. Giá trị lớn nhất của giải pháp chính là chất lượng thông tin. Vì vậy, trước mắt, Metinfo sẽ tập trung tăng cường hàm lượng nội dung số và sử dụng nhiều đối tượng đa phương tiện hơn (chèn các audio clip để đọc thông tin cho du khách hay như bổ sung thêm các đoạn phim ngắn đặc tả sinh hoạt của người miền Tây). Hiện tại, chúng tôi rất muốn hợp tác với các hãng phần mềm trong và ngoài nước để hỗ trợ công nghệ phát triển nội dung số theo yêu cầu (Digital Content on Demand - DCOM), bởi lẽ công nghệ trình diễn Flash truyền thống dường như rất khó mở rộng. Còn về lâu dài, Metinfo cũng đang lên kế hoạch tích hợp thử nghiệm một số dịch vụ giá trị gia tăng trên nền Citinfo (đặt vé máy bay, đăng ký tour du lịch qua mạng Internet, mua sắm trực tuyến, v.v…), quảng cáo bằng phần mềm viết riêng trong Citinfo hoặc trên thân máy, đồng thời nghiên cứu phát triển phiên bản ngoài trời (outdoor) cho Citinfo”.

… Đứng trên bình diện của người làm kinh doanh, Citinfo là một “nồi cơm” mới của Metinfo. Đó là điều không thể phủ nhận. Tuy nhiên, nếu xét ở góc nhìn của cả cộng đồng, thì Citinfo cũng đã góp phần không nhỏ trong việc khơi dậy tiềm năng du lịch vốn còn mờ nhạt của châu thổ Mekong. Vẫn còn quá sớm để nói về thành công của sản phẩm này. Thế nhưng, với tất cả những gì mà Citinfo đang cố thể hiện tại “vùng trũng” CNTT, thì âu cũng là một điển hình cần được biểu dương và cổ vũ.

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN

"Con cá" và "cần câu": Bạn chọn cái nào?

Đào tạo & Việc làm

“CON CÁ” VÀ “CẦN CÂU”:

Bạn chọn cái nào?

Thực trạng đào tạo nhân lực CNTT-TT của Việt Nam nói chung và của ĐBSCL nói riêng trong những năm qua tuy có đổi mới, song vẫn còn tồn tại tình trạng “sinh viên luôn luôn lắng nghe nhưng… lâu lâu mới hiểu” hoặc “biết chết liền” (như theo cách nói cửa miệng của các em)! Người học thì dồn hết trách nhiệm vào người dạy. Người dạy thì cho rằng người học thiếu chủ động. Còn nhà tuyển dụng thì cứ luôn miệng than phiền về chất lượng đào tạo. Vậy làm thế nào để gắn kết 3 đối tượng này lại với nhau? Lời giải dường như đã rõ ràng hơn qua buổi giao lưu (do Thời báo Vi tính Sài Gòn tổ chức) giữa lãnh đạo của các doanh nghiệp phần mềm đang rất thành đạt tại Việt Nam với gần 1.000 sinh viên thuộc khoa CNTT của các trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp trong khu vực ĐBSCL (TP. Cần Thơ, An Giang và Đồng Tháp). Nhưng điều quan trọng nhất vẫn là việc các bạn trẻ đã biết được nên chọn cái nào giữa “con cá” (để có được mảnh bằng tốt nghiệp “tuyệt đẹp”) và “cần câu” (để có được công việc trên cả mong đợi)…

SINH VIÊN CNTT-TT: BẠN LÀ AI?

Quả thật chẳng dễ chút nào khi có ai đấy yêu cầu bạn hãy tự đánh giá ưu điểm và hạn chế của bản thân. Sinh viên CNTT-TT cũng không phải là ngoại lệ. Thế nhưng, vấn đề đáng nói ở đây chính là việc các em chưa được tư vấn và cũng chưa thật sự dành nhiều thời gian để hiểu… chính mình?! Chẳng biết mấy bạn “mần ăn” thế nào mà khi đi đến đâu, chúng tôi cũng nghe doanh nghiệp… “mắng vốn”! Tất cả đều than phiền rằng họ đã mất rất nhiều thời gian để tái đào tạo nhân viên và chất lượng của các ứng viên trúng tuyển chỉ ở mức “tàm tạm”!

Trước khi đi về miền Tây để tham gia giao lưu với sinh viên khoa CNTT-TT của ĐBSCL, ông Phí Anh Tuấn (Giám đốc Chi nhánh phía Nam của Công ty CMC) đã có một bài tham luận rất hay tại Hội thảo “Việt Nam: Cường quốc nhân lực phần mềm vào năm 2015” – một hoạt động trong khuôn khổ của Triển lãm quốc tế phần mềm và giải trí điện tử 2007 (ISGAF 2007) lần đầu tiên được tổ chức tại TPHCM. Trong phần trình bày của mình với các chuyên gia CNTT và doanh nghiệp, ông đã phác họa chân dung hiện nay của nguồn nhân lực trẻ CNTT Việt Nam: “Công tâm mà nói thì sinh viên có khá nhiều điểm mạnh, chẳng hạn như mức độ năng động, khả năng tiếp cận với mặt bằng chung về công nghệ trong khu vực và trên toàn thế giới, nền tảng kiến thức chuyên môn, tư duy sáng tạo và tính sẵn sàng chấp nhận thay đổi. Tuy nhiên, phần lớn sinh viên tốt nghiệp đều chưa thể bắt tay ngay vào công việc của doanh nghiệp, không biết cách tự học, thiếu kỹ năng “mềm”, dễ nản lòng khi gặp phải khó khăn và thường hay có tâm lý khu trú cho riêng công việc của mình. Trái lại, mẫu nhân viên mà chúng tôi mong muốn phải là những người am hiểu thực tế doanh nghiệp, biết áp dụng ngay kiến thức đã học vào công việc, có tinh thần cầu tiến và ham học hỏi, tôn trọng các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và biết kết hợp kỹ năng mềm để giải quyết sự vụ”.

Là công ty phần mềm đầu tiên tại Việt Nam đạt chuẩn CMMI mức 5, FCG Việt Nam hiện đang có nhu cầu rất cao về nhân lực CNTT. Thế nhưng, công ty này vẫn chưa tuyển được những ứng viên ưng ý nhất. Ông Nguyễn Quốc Phong, Phó Tổng Giám đốc Công ty FCG Việt Nam, cho biết: “Chỉ có 20% ứng viên qua được phỏng vấn vòng một, 10% vượt tiếp vòng hai và còn… 8% được nhận vào làm nhưng với điều kiện phải sớm cải thiện trình độ giao tiếp bằng tiếng Anh! Sinh viên CNTT-TT dường như chỉ biết duy nhất cái nghề lập trình viên, trong khi còn rất nhiều cơ hội việc làm khác đang chờ họ đến “nhận”, chẳng hạn như các chức danh: quản lý cao cấp, trưởng đề án, tư vấn giải pháp, phân tích nghiệp vụ, thiết kế kiến trúc hệ thống, thiết kế giao diện, chuyên viên đồ họa, trưởng nhóm hoặc chuyên viên thử nghiệm, biên soạn tư liệu và hướng dẫn sử dụng phần mềm, v.v…”.

3 CÂU HỎI NHỎ VÀ 3 BÀI HỌC LỚN

Trong những năm gần đây, chức danh CIO tại Việt Nam đã được trả về đúng nghĩa. Quyền lợi của cái nghề nói trên theo đó gia tăng đáng kể. Bản thân sinh viên cũng nhận ra điều này nên rất muốn theo đuổi đến cùng. Liệu rằng, các bạn trẻ có thể “đi tắt đón đầu” khi cố bỏ qua những công việc mang tính chuyển tiếp để ngồi ngay chiếc ghế “nóng” Giám đốc CNTT hay không?

Chỉ bằng 3 câu hỏi đơn giản bằng tiếng Anh, nhưng ông Nguyễn Cao Tùng (Giám đốc Công ty Ndex Technologies – tiền thân là Công ty Tân Thiên Niên Kỷ) đã mang đến cho sinh viên khoa CNTT-TT của ĐBSCL những bài học hết sức thú vị và sâu sắc. Ở câu hỏi đầu tiên (Phiên bản mới nhất của trình duyệt Web mã nguồn mở Mozilla Firefox trong năm 2007 là gì?), gần như tất cả sinh viên đều cho rằng đó là 2.0.0.7. Tuy nhiên, câu trả lời chính xác phải là 3.0 Alpha 8 (Gran Paradiso). Ông Nguyễn Cao Tùng phân tích: “2.0 là phiên bản hiện được sử dụng rộng rãi trong cộng đồng. Còn 3.0 là phiên bản đang trong giai đoạn thử nghiệm. Thế nhưng, trong vai trò thủ lĩnh doanh nghiệp, bạn cần phải nắm bắt kịp thời mọi thông tin có liên quan đến những sản phẩm mang tính chất nền tảng và trọng yếu như Firefox nhằm kịp thời điều chỉnh kế hoạch phát triển cho các sản phẩm của công ty bạn - những phần mềm phụ thuộc rất nhiều vào Firefox. Nếu chỉ biết duy nhất phiên bản 2.0 và cứ dốc hết công sức chế tạo phần mềm của mình trên nền tảng đó, thì khi phiên bản 3.0 chính thức ra mắt người dùng, liệu bạn có kịp xoay chuyển tình thế hay không?”. Trong lĩnh vực CNTT-TT, nữ giới hoàn toàn có thể trở thành CIO. Một vấn đề không mới nhưng trên thực tế có bao doanh nghiệp biết đánh giá đúng, tin dùng và cất nhắc những nữ kỹ sư tài năng lên làm lãnh đạo bộ phận ICT?! Vì vậy, sẽ là không thừa khi ông Nguyễn Cao Tùng nhắc nhở vấn đề này với sinh viên. Còn ở câu hỏi cuối cùng (CIO được viết tắt từ cụm từ nào), đã không có một câu trả lời nào khác ngoài chữ Chief Information Officer. Thật ra, CIO còn là từ viết tắt của Chief Intelligence Officer nhằm nhấn mạnh đến năng lực tích hợp tri thức để giải quyết công việc.

Trước khi đưa ra những lời khuyên cụ thể cho nghề CIO. Ông Nguyễn Cao Tùng đã hỏi sinh viên rằng, đứng ở góc độ của người làm CNTT, bạn sẽ làm gì để có thể phát hiện được những sự cố nghiêm trọng của một cây cầu trước khi nó bị sập? Chỉ có duy nhất một giải pháp chấp nhận được đó là cần phải gắn những thiết bị cảm biến thu nhận tín hiệu âm thanh dưới gầm cầu rồi kết hợp với phần mềm đặc chủng để xác định kịp thời những vết nứt. Ví dụ trên đã giúp sinh viên nhận ra được tầm quan trọng của việc tích hợp tri thức theo hướng đa cấp, đa ngành. Ông Nguyễn Cao Tùng đã chia sẻ những bí quyết để trở thành một CIO giỏi: “Các bạn hãy tập thói quen tái phân tích những việc đã gặp, sau đó kết hợp với công việc của mình. Năng đọc sách báo cũng là một yêu cầu. Luôn hỏi tại sao như cách mà bạn đã từng làm khi còn bé. Nhưng trên hết vẫn là việc dũng cảm thừa nhận những mặt yếu kém và sai lầm của mình”.

Ông Phí Anh Tuấn cũng góp thêm kinh nghiệm cho sinh viên: “Các bạn đang đứng trước sự cạnh tranh quyết liệt trên thị trường lao động hi-tech. Để thành công, các bạn cần thật sự yêu nghề, chuyên cần học tập, tránh nhìn ngang nhìn dọc, chú trọng tích lũy kỹ năng “mềm”, rèn luyện ý thức kỷ luật, sức khỏe, đạo đức, phải tập thói quen làm việc theo nhóm và tham gia nhiều hơn cho các hoạt động ngoại khóa. Bạn sẽ chỉ nhớ được 10% những gì bạn học nhưng lại nhớ đến 80% những gì bạn làm”.

ĐỪNG ĐỔ HẾT “DÂU” LÊN ĐẦU… NHÀ TRƯỜNG!

Đã có không ít sinh viên CNTT-TT còn mắc chứng “bệnh”… “đổ thừa” mỗi khi đi thực tập hoặc chính thức vào làm cho các doanh nghiệp với những câu đại khái như: “Môn này trường em không có dạy”, “Cái đó thầy em chưa chỉ”, “Việc kia cô em không có bảo làm”, v.v… Vậy thực hư thế nào?

Tôi đã từng tận mắt chứng kiến một nhân viên trực phòng máy phân bua với chủ đại lý Internet công cộng rằng do anh không được… học cách sử dụng trình nhắn tin tức thời Yahoo! Messenger và game trực tuyến ở trường (vì những nội dung này bị… “cấm” sử dụng trong lúc đi thực hành?!), nên bây giờ anh không biết phải hướng dẫn cho khách hàng như thế nào khi họ yêu cầu trợ giúp! Người chủ bèn nói với anh rằng tại sao anh không tranh thủ tự học những thứ Nhà trường không… “dạy” để phục vụ cho những công việc mà thực tế đang rất cần?! Đến đây, anh ta mới thôi “tại, bị”!

Suy cho cùng, sinh viên cũng nên soi lại mình trước khi “trách hờn” thầy cô. Sẽ là không thể nếu như các bạn luôn chờ Nhà trường mang sẵn “cá” đến cho mình dùng. Tất cả những gì mà giáo viên có thể trang bị được cho sinh viên đó là “chiếc cần câu” và “cách đi câu”. Còn “câu” ở đâu và cần loại “mồi” gì, tự bạn phải chủ động nghiên cứu, sáng tạo. PGS. TS. Đồng Thị Bích Thủy (Giám đốc Trung tâm Tin học – Trường Đại học Khoa học Tự nhiên TPHCM) đã “phản pháo” trước “tật” xấu nói trên: “Sinh viên chỉ biết trau chuốt cho bảng điểm hơn là kiến thức. Kết quả là các em đã mất rất nhiều thời gian vì phải nghe giảng cùng một môn học tại nhiều lớp học, dẫn đến việc không thể hoàn tất nội dung thực hành. Sinh viên cũng không biết cách liên kết kiến thức của nhiều môn học trong cùng một đồ án. Các em đã hiểu sai về kỹ năng làm việc theo nhóm (thường thì cố gắng chia năm xẻ bảy công việc, giao cho từng thành viên thực hiện rồi ghép lại với nhau, thay vì tất cả phải cùng thảo luận và giải quyết vấn đề dựa trên sức mạnh tập thể)”.

Dường như ông Ngô Văn Toàn (Quyền Phó Tổng Giám đốc Công ty Global Cybersoft) chia sẻ cùng một quan điểm với bà Đồng Thị Bích Thủy. Để giúp sinh viên “ngộ” ra được “cội nguồn”, thay vì trình bày một tham luận chuyên sâu, ông đã kể cho các em nghe câu chuyện về những nhân vật trong các tác phẩm văn học của Kim Dung. Tựu trung lại có thể đúc kết thành 3 triết lý sống rất bổ ích cho sinh viên. Thứ nhất, điểm số trong học tập là cần thiết để tạo hình ảnh tốt đẹp trong mắt nhà tuyển dụng lao động. Tuy nhiên, chúng phải phản ánh năng lực đích thực của bạn. Thứ hai, đừng quan trọng hóa là bạn ra từ “lò” nào. Vấn đề là ở chỗ bạn đã bước ra khỏi nơi ấy như thế nào và đã có được những thứ gì. Cuối cùng, ghi nhớ chỉ là chuyện nhỏ. Hiểu và vận dụng thành công những thứ đã được tích lũy vào thực tế công việc mới là chuyện lớn.

DOANH NGHIỆP BẮT ĐẦU NHẬP CUỘC

Dự báo, đến năm 2010, sẽ có một làn sóng đầu tư nước ngoài ồ ạt đổ vào Việt Nam trong khi thị trường nhân lực CNTT-TT của ta rất có thể sẽ không đáp ứng kịp thời! Với sức mạnh tài chính và chiến thuật “săn đầu người” thuộc hàng “cao thủ”, doanh nghiệp nước ngoài có thể sẽ “thu phục” thành công những trụ cột của các công ty phần mềm trong nước. Quan ngại trước nguy cơ bị chảy máu chất xám, nhiều doanh nghiệp của ta hiện đang tranh thủ “chiêu binh” từ khắp mọi nơi, nhưng xem ra vẫn còn chưa đủ cơ số. Vì quá sốt ruột cũng như không thể cứ ngồi than phiền chất lượng đào tạo của các trường, một số công ty phần mềm trong nước đã quyết định rời khỏi “băng ghế chỉ đạo” của “huấn luyện viên” để bước vào “sân cỏ” sát cánh cùng với nhà trường và sinh viên.

Hiện tại, Việt Nam đã có khá nhiều trường đại học tư thục về CNTT, chẳng hạn như FPT, Hoa Sen, RMIT Việt Nam và sắp tới sẽ là Đại học Vinasa và TMA. Những doanh nghiệp khác đã chọn phương án “tiến công” vào thẳng “doanh trại” của các trường, thay vì đi theo xu hướng “mở lò đào tạo” cho riêng mình. Khơi mào cho “trường phái” này chính là sự hợp tác chặt chẽ của CMC với nhiều trường đại học trên khắp đất nước nhằm mang đến cho sinh viên CNTT-TT cơ hội được tiếp cận công việc thực tế của công ty ngay từ năm thứ 2, thay vì phải đợi cho đến khi được đi thực tập hoặc sắp tốt nghiệp.

Cách đây không lâu, Công ty Misa đã tài trợ phần mềm Misa SME 7.9 và Misa Mimosa 2006 với tổng giá trị lên đến 774 triệu đồng cho Trường Cao đẳng Kinh tế-Kỹ thuật Cần Thơ để giảng dạy cho sinh viên Khoa Tài chính Kế toán của trường. Ông Lữ Hồng Chương (Phó Tổng Giám đốc Công ty Misa) cho biết: “Kể từ năm 1998, MISA đã từng bước chuyển giao chương trình phần mềm kế toán MISA cho nhiều trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp trên phạm vi toàn quốc. Sự kiện này cũng không nằm ngoài lộ trình nói trên. Mục đích của chương trình là nhằm góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực CNTT theo hướng gắn kết Nhà trường với thực tiễn của doanh nghiệp. Điều này sẽ giúp sinh viên sau khi tốt nghiệp có thể hòa nhập nhanh với công việc chuyên môn”.

Nhân buổi giao lưu với sinh viên khoa CNTT-TT của ĐBSCL, ông Thẩm Văn Hương (Phó Giám đốc điều hành Công ty cổ phần giải pháp phần mềm Phúc Hưng Thịnh) đã có nhã ý trao tặng phần mềm quản trị nguồn lực doanh nghiệp (ERP) B4U trị giá 50.000 USD để Trường Đại học Cần Thơ có thể sớm chuyển hóa thành môn học cụ thể và đưa vào giảng dạy cho sinh viên Khoa CNTT-TT và sinh viên quản trị kinh doanh của Trường. Tất cả những việc làm nói trên của doanh nghiệp phần mềm Việt Nam sẽ góp phần giải tỏa nỗi lo không có kinh nghiệm thực tế mà sinh viên tốt nghiệp vẫn hay gặp phải mỗi khi tham gia phỏng vấn tìm việc.

Nhận xét về buổi giao lưu, TS. Lê Quyết Thắng (Trưởng Khoa CNTT-TT - Trường Đại học Cần Thơ) bộc bạch: “Đã lâu lắm rồi sinh viên ĐBSCL mới có được một buổi học tập kinh nghiệm đạt chất lượng cao như thế. Cái “chất” “Hai Lúa” của các em dường như đang dần được “gột rửa”. Không thể cứ bảo sinh viên miền Tây là người “cù lần” bởi lẽ các em đã biết quan tâm đến những vấn đề hiện đang rất nóng trong lĩnh vực đào tạo-việc làm CNTT, chẳng hạn như tình trạng bị tái đào tạo, kinh doanh quyền sở hữu trí tuệ, nghề làm CIO hoặc tester, công nghệ và thiết bị nhúng, v.v… Tôi cho rằng sinh viên ĐBSCL đang rất khát những buổi tọa đàm có chiều sâu như thế này”.

… Gặp nhau đây rồi chia tay. Rời TP. Cần Thơ, song tất cả những hình ảnh của buổi đầu gặp gỡ với sinh viên ĐBSCL sẽ mãi mãi không phai đối với ê kíp Thời báo Vi tính Sài Gòn . Có lẽ không ai trong chúng ta quên được phong cách độc nhất vô nhị của mỗi báo cáo viên, giọt nước mắt và tiếng nấc của MC Hồng Giang khi chứng kiến cảnh trao học bổng cho bạn Nguyễn Thanh Loan, vô số cánh tay giơ cao để giành quyền giải đáp ô chữ CNTT bằng tiếng Anh, nhiều lời khuyên chân tình của các doanh nhân thành đạt, những giọt mồ hôi thấm đẫm vai áo của lực lượng hậu cần và nụ cười rạng rỡ trên môi của các bạn sinh viên như muốn thay cho lời cảm ơn trước tấm lòng của người Sài Gòn dành cho miền vùng sông nước. Nói về ĐBSCL, đã không ít người cho rằng vẫn còn “lúa” lắm, đặc biệt là lĩnh vực CNTT-TT. Nhưng phải làm gì để giúp cho mảnh đất này hết “trũng”? Câu trả lời chỉ có khi tất cả đều cùng nhìn về một hướng!

LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN